ایمونواسی چیست؟
ایمونواسی، یک تکنیک آزمایشگاهی است که برای تشخیص پزشکی فاکتورهای مرتبط با هورمون شناسی و ایمنی شناسی، استفاده می شود. در این روش ازآنتی بادی ها و آنتی ژن های نشاندار شده با آنزیم برای تشخیص مولکول های کوچک بیولوژیکی، استفاده می شود.
این تکنیک بر این اساس عمل می کند که یک آنتی ژن به یک آنتی بادی اختصاصی متصل می شود. این مولکول ها (آنتی ژن ها) که در مایعات بدن شناسایی می شوند، شامل پپتیدها، هورمون ها و پروتئین ها هستند. آنزیم مورد استفاده در این روش، یک ماده اولیه (سوبسترا) را به یک محصول تبدیل می کند. با توجه به اینکه، نحوی تشخیص این محصول، با ساطع شدن یک فوتون نور می باشد به این روش نورتابی شیمیایی (کمی لومینسانس) می گویند.
مزیت اصلی استفاده از روش کمی لومینسانس، این است که به علت تشخیص براساس فلورسنس، می تواند مقادیر بسیار کم هورمون ها و یا آنتی ژن ها را اندازه گیری کند و این مساله نشاندهنده حساسیت بالای این روش است.
کاربرد کمی لومینسانس:
روش کمی لومینسانس در تشخیص سرطان، مشکلات قلبی و عروقی، فیبروز کبدی، کم خونی، بیماری های عفونی، عفونت خون، التهاب، سم شناسی، پزشکی قانونی، غربالگری دارو و نیز پیگیری درمان کاربرد دارد.
از این روش برای سنجش عواملی مثل فروکتوزامین، HbA1c و مولکول های بزرگ شامل TSH،PTH، IGF-1، انسولین، تیروگلوبولین، پپتید C، فریتین، pro-BNP استفاده می شود. همچنین از این روش برای اندازه گیری مولکول های کوچک شامل تری یدوتیرونین آزاد (T3)، تیروکسین آزاد (T4)، T3تام، T4تام، کورتیزول، 25 هیدروکسی ویتامین D نیز استفاده می شود.
تداخل داوریی در روش کمی لومینسانس:
استفاده از بیوتین-استرپتاویدین در روش های ایمونواسی باعث افزایش حساسیت، ویژگی و پایداری در سنجش می شود.
اما مصرف بیش از حد بیوتین (5–100 میلی گرم روزانه) به عنوان مکمل، مشکل مهمی برای سنجش عوامل زیستی در روش های متنبی بر بیوتین-استرپتاویدین ایجاد می کند.
افزایش سطح بیوتین در پلاسما از بیماری به بیماری دیگر متفاوت است و تداخل شدید آن به راحتی قابل پیش بینی و تعیین کمی نیست. بنابراین تولیدکنندگان کیت های ایمونواسی باید تداخل بیوتین را در روش های توسعه یافته بررسی و برطرف کنند.
نتیجه گیری:
» در روش های مبتنی بر بیوتین-استرپتاویدین که غالبا شامل روش الایزا و یا برخی کیت های CLIA و ECL می شوند، باید پرهیز غذایی یا تزریقی بیوتین رعایت شود.
برخی از کیت های آزمایشگاهی مانند Abbott، DiaSorin و Siemens این معضل (اثر مداخله بیوتین) را با حذف تکنیک بیوتین-استرپتاویدین، مرتفع کرده اند. از اینرو پیشنهاد می شود قبل از مراجعه برای چکاپ های روتین و هورمونی، حتما 72-48 ساعت پرهیز غذایی یا تزریقی بیوتین داشته باشید.